গুরুর ভূমিকা: শাস্ত্র ও সাধুজনের দৃষ্টিভঙ্গি

आचार्यवान् पुरुषो वेदः।
আচার্যবান পুরুষো বেদঃ।

तस्माद् गुरुं प्रपद्येत जिज्ञासु: श्रेय उत्तमम् ।
शाब्दे परे च निष्णातं ब्रह्मण्युपशमाश्रयम् ॥
তস্মাদ গুরুং প্রপদ্যেত জিজ্ঞাসুঃ শ্রেয় উত্তমম্ ।
শাব্দে পরে চ নিষ্ণাতং ব্রহ্মণ্যুপশমাশ্রয়ম্ ॥
(ভাগবত ১১-৩-২১)

तद्विद्धि प्रणिपातेन परिप्रश्नेन सेवया |
उपदेक्ष्यन्ति ते ज्ञानं ज्ञानिनस्तत्त्वदर्शिन: ||
তদ্বিদ্ধি প্রণিপাতেন পরিপ্রশ্নেন সেবয়া।
উপদেক্ষ্যন্তি তে জ্ঞানং জ্ঞানিনস্তত্ত্বদর্শিনঃ॥
(গীতা ৪.৩৪)

नैषां मतिस्तावदुरुक्रमाघ्रिं स्पृशत्यनर्थापगमो यदर्थः।
महीयसां पादरजोऽभिषेकं निष्किश्चचनानां न वृणीत यावत् ।।
নৈষাং মতিস্তাবদুরুক্রমাঘ্রীম স্পৃশত্যনর্থাপগমো ইয়দর্থঃ।
মহীয়সাম পাদরজোঽভিষেকম নিষ্কিশ্চচনানাম্ ন ব্রিণীত যাবৎ॥
(ভাগবত ৭.৫.৩২)

यावत् गुरुर्न कर्तव्यो तावन्मुक्तिर्न लभ्यते।
যাবৎ গুরুর্ন কর্তব্যো তাবন্মুক্তির্ন লভ্যতে।

बिनु गुर होइ कि ग्यान, ग्यान कि होइ बिराग बिनु।
गावहिं बेद पुरान, सुख कि लहिअ हरि भगति बिनु॥
বিনু গুর হোই কি জ্ঞান, জ্ঞান কি হোই বিরাগ বিনু।
গাবহিঁ বেদ পুরাণ, সুখ কি লহিয় হরি ভগতি বিনু॥

গুরুর মাহাত্ম্য: কবীর, রামায়ণ ও শ্রী কৃপালুজী মহারাজের উপদেশ

गुरू गोविन्द दोऊ खड़े, काके लागूं पांय।
बलिहारी गुरू अपने गोविन्द दियो बताय।।
গুরু গোবিন্দ দোউ খড়ে, কাকে লাগুঁ পাঁয়।
বলিহারি গুরু অপনে গোবিন্দ দিও বাতায়॥

हरि कृपा गुरु मिले, गोविंदा राधे।
गुरु कृपा हरि मिले, सबको बता दे।।
হরি কৃপা গুরু মিলে, গোবিন্দ রাধে।
গুরু কৃপা হরি মিলে, সবকো বাতা দে॥

अब मोहि भा भरोस हनुमंता,
बिनु हरि कृपा मिलहि नहि संता।
অব মোহি ভা ভরোস হনুমন্তা,
বিনু হরি কৃপা মিলহি নহি সন্তা।

सकल दुख का मूल है इक हरि विमुखता प्यारे।
हरिहिं सन्मुखता है याकी एक औषधि प्यारे।
সকল দুঃখ কা মূল হে ইক হরি বিমুখতা পেয়ারে।
হরিহিঁ সন্মুখতা হে যাকী এক ঔষধি পেয়ারে।

प्रथम श्रद्धा युक्त गुरु की शरण जाइय प्यारे।
गुरु ते समुझिय श्याम सों संबंध अपनो प्यारे।
गुरु ते समुझिय मिलन की साधना भी प्यारे।
প্রথম শ্রদ্ধা যুক্ত গুরু কী শরণ যাইয় পেয়ারে।
গুরু তে সমুঝিয়ে শ্যাম সোঁ সম্বন্ধ অপনো পেয়ারে।
গুরু তে সমুঝিয়ে মিলন কী সাধনা ভী পেয়ারে।

जीव को तो दे प्रथम, गुरु ही तत्त्वज्ञान ।
गुरु साधना करावे, करे दिव्य प्रेमदान।
জীব কো তো দে প্রথম, গুরু হি তত্ত্বজ্ঞান।
গুরু সাধনা করায়ে, করে দিব্য প্রেমদান।

गुरु ने जो दिया ज्ञान गोविंद राधे। कोटि प्राण दान भी ना उऋण करा दे॥
গুরু নে যো দিয়া জ্ঞান গোবিন্দ রাধে। কোটি প্রাণ দান ভী না ওঋণ করা দে॥

গুরু পূর্ণিমা উদযাপন: কৃতজ্ঞতা এবং ভক্তির একটি দিন